In die tijd trad Johannes de Doper op in de woestijn van Judea. Hij verkondigde: ‘Kom tot inkeer, want het koninkrijk van de hemel is nabij!’ Dit was de man over wie de profeet Jesaja sprak toen hij zei: ‘Luid klinkt een stem in de woestijn: “Maak de weg van de Heer gereed, maak recht zijn paden.”’ Johannes droeg een ruwe mantel van kameelhaar met een leren gordel; hij voedde zich met sprinkhanen en wilde honing. Uit Jeruzalem, uit heel Judea en uit de omgeving van de Jordaan stroomden de mensen toe, en ze lieten zich door hem dopen in de rivier de Jordaan, terwijl ze hun zonden beleden. Toen hij zag dat veel farizeeën en sadduceeën op zijn doop afkwamen, zei hij tegen hen: ‘Addergebroed, wie heeft jullie wijsgemaakt dat je veilig bent voor het komende oordeel? Breng liever vruchten voort die een nieuw leven waardig zijn, en denk niet dat je bij jezelf kunt zeggen: Wij hebben Abraham als vader. Want ik zeg jullie: God kan uit deze stenen kinderen van Abraham verwekken! De bijl ligt al aan de wortel van de boom: iedere boom die geen goede vrucht draagt, wordt omgehakt en in het vuur geworpen. Ik doop jullie met water ten teken van jullie nieuwe leven, maar na mij komt iemand die meer vermag dan ik; ik ben zelfs niet goed genoeg om zijn sandalen voor hem te dragen. Hij zal jullie dopen met de heilige Geest en met vuur; hij houdt de wan in zijn hand, hij zal zijn dorsvloer reinigen en zijn graan in de schuur bijeenbrengen, maar het kaf zal hij verbranden in onblusbaar vuur.’
«Rooted deep» © Eigen opname Bidden Onderweg
«Whisper» © Magnatune Magnatune license
Chris Veldhuis zingt het lied Rooted deep. ‘Hoe diep moet ik graven voor ik mij diepgeworteld voel? Of hoef ik alleen maar naast Zijn wieg te staan?’
Elk van de vier Evangeliën schildert Johannes de Doper in een ietwat verschillend licht. Bij Matteüs is Johannes eerst en vooral de boetepredikant.
Johannes preekte bij de Jordaan met een welbepaalde reden. De Jordaanrivier was voor hem meer dan gewoon een waterbron om te dopen. Het was een plek die de grens vertegenwoordigde tussen de slavernij van de Joden in Egypte – hun doelloos wandelen in de woestijn - en het Beloofde Land.
Het was hier dat Johannes zijn boodschap predikte. En daarmee nodigde hij de Joden van zijn tijd uit om aan het juk van de slavernij te ontkomen. Om hun fouten en dwaalwegen, hun zondig leven achter te laten en binnen te gaan in het Beloofde Land, binnen te gaan in Gods grondgebied.
Hij richt ons naar een nieuwe Exodus. Hij zegt duidelijk dat het pad van de wildernis naar het nieuwe Beloofde Land ‘bekering’ heet.
Johannes’ optreden in de wildernis herinnert ons ook aan Gods genadevolle aanwezigheid, zelfs in de woestijn, zelfs wanneer het volk zich alleen en hulpeloos voelt.
In de lezing van vandaag uit het begin van hoofdstuk 3 in het Evangelie volgens Matteüs, horen we de bekendmaking van Johannes de Doper.
Wat is het eerste dat je te binnen schiet bij het horen van de naam “Johannes de Doper”?
Johannes treedt op in de wildernis. Het woord wildernis beschrijft natuurlijk het land rondom het zuidelijke deel van de Jordaanrivier. Maar dit woord heeft ook een rijke bijbelse ondertoon. Wat brengt wildernis in gedachten … ?
Wat zijn de wildernisplaatsen in mijn leven, in mijn gemeenschap, in de wereld?
Geloof ik dat er nog steeds genade is, ook in deze plaatsen van eenzaamheid, van gebroken relaties of mislukkingen?
In zijn prediking bereidt Johannes de weg voor van Jezus en zijn dienst. Luister opnieuw naar de lezing. Hoor hoe Johannes verwijst naar iemand die komende is, iemand die machtiger is.
Spreek nu tot God en druk alles uit wat in je hart leeft, als een antwoord op Gods liefde en zorg voor jou.