Marcus 7:1-8,14-15,21-23
Ook de farizeeën en enkele van de schriftgeleerden die uit Jeruzalem waren gekomen, hielden zich in Zijn nabijheid op. En toen ze zagen dat sommige leerlingen brood aten met onreine handen, dat wil zeggen, met ongewassen handen (de farizeeën en alle andere Joden eten namelijk pas als ze hun handen gewassen hebben, omdat ze zich aan de traditie van hun voorouders houden, en als ze van de markt komen, eten ze pas als ze zich helemaal gewassen hebben, en er zijn nog allerlei andere tradities waaraan ze zich houden, zoals het schoonspoelen van bekers en kruiken en ketels), toen vroegen de farizeeën en de schriftgeleerden Hem: ‘Waarom houden uw leerlingen zich niet aan de tradities van onze voorouders en eten ze hun brood met onreine handen?’ Maar Hij antwoordde: ‘Wat is de profetie van Jesaja toch toepasselijk op huichelaars als u! Er staat immers geschreven:
“Dit volk eert mij met de lippen, maar hun hart is ver van mij; tevergeefs vereren ze mij, want ze onderwijzen hun eigen leer, voorschriften van mensen.”
De geboden van God geeft u op, maar aan tradities van mensen houdt u vast.’ Nadat Hij de menigte weer bij zich had geroepen, zei Hij: ‘Luister allemaal naar mij en kom tot inzicht. Niets dat van buitenaf in de mens komt kan hem onrein maken, het zijn de dingen die uit de mens naar buiten komen die hem onrein maken.’
Want van binnenuit, uit het hart van de mensen, komen slechte gedachten, ontucht, diefstal, moord, overspel, hebzucht, kwaadaardigheid, bedrog, losbandigheid, afgunst, laster, hoogmoed, dwaasheid; al deze slechte dingen komen van binnenuit, en die maken de mens onrein.’
Organum
door Max Richter
uitgevoerd door Max Richter
«The blue notebooks» © Buma/Stemra Buma/Stemra
Geboden opgeven
Ondanks de angst die het leven soms opwekt wil ik verbaasd blijven door de schoonheid om me heen.
"De geboden van God geeft u op," zegt Jezus tegen de farizeeën en de schriftgeleerden, "maar aan tradities van mensen houdt u vast." Maar hoe kunnen wij daartussen onderscheid maken? Over deze vraag zijn door de eeuwen heen vele disputen gehouden, en het heeft tot vele breuken geleid. Religie en de menselijke traditie zijn zo hecht verbonden met elkaar. Maar hoe haal je ze weer uit elkaar? Hoe maak je in de praktijk onderscheid tussen Gods geboden en de menselijke traditie?
De lezing van vandaag is uit het Evangelie volgens Marcus, hoofdstuk 7 vanaf vers 1.
Het voedsel dat je meeneemt van de markt, was je dat? Dat is toch niet meer dan gewoon en verstandig om te doen? Net als het wassen van je handen voordat je gaat eten? Dan snap je ook wat het is waar Jezus zo'n punt van maakt. Want waar maken de farizeeën zich zo druk om? Zij maken vanzelfsprekende gewoontes tot religieuze regels.
Waar zie jij in de wereld om je heen dat alledaagse, boerenwijsheid tot religieuze doctrine wordt verheven? Of kom je ook tegen dat goddelijke geboden worden genegeerd ten behoeve van menselijke tradities?
Jezus gebruikt het farizeese onreinheidsbesef, maar Hij draait het om. In plaats van dat je van buitenaf besmet zou raken door ontheiligde mensen of dingen, richt Jezus de focus op onszelf. Hij waarschuwt dat ik mijzelf onrein kan maken, doordat slechte dingen door mij de wereld ingaan. Wat doet deze waarschuwing met mij?
We zijn tegenwoordig erg bewust en voorzichtig met wat we eten. Verzadigde vetten, kunstmatige toevoegingen, e-nummers… Maar hoe zorg ik voor de dingen die uìt mij komen, wat ik zeg en wat ik doe?
Als ik de lezing nogmaals hoor, ben ik me ervan bewust dat ik een tempel van de heilige Geest ben. Dat God in mij verblijft. Wat zegt Jezus over wat die tempel binnenkomt en wat eruit gaat?
Met deze woorden daagt Jezus ons uit. Hij prikkelt ons. Hoe raakt Hij jou? Voel je boosheid, ben je uitgedaagd? Voel je je ongemakkelijk? Onzeker? Verward? Wat je gedachten en gevoelens ook zijn, breng ze bij God. Spreek vrij en eerlijk, Hij luistert. En luister, Hij spreekt.
